Ο Αμερικανικός Σύλλογος Νοητικής υστέρησης (1959) περιγράφει και ορίζει ‘’ η νοητική υστέρηση είναι μια παθολογική κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από γενική νοητική λειτουργία κάτω του μέσου όρου κατά τη διάρκεια της αναπτυξιακής περιόδου και σχετίζεται με διαταραχές στην προσαρμοστική συμπεριφορά’’.
Η νοητική υστέρηση εξετάζεται και κατηγοριοποιείται σύμφωνα με τον δείκτη νοημοσύνης του ατόμου:
0- 84 οριακής νοημοσύνης
55-69 ελαφριά υστέρηση
00-39 μέτρια υστέρηση
00-39 βαρεία υστέρηση
- τέλεια υστέρηση
Η αιτιολογία παραμένει κατά μεγάλο ποσοστό άγνωστη. Όσον αφορά τα αίτια της νοητικής υστέρηση ταξινομούνται σε οργανικά και περιβαλλοντικά. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τη χρονική στιγμή εμφάνισης τα αίτια διακρίνονται σε προγεννητικά, περιγεννητικά, μεταγεννητικά.
Η εκγύμναση σε άτομα με νοητική υστέρηση παρατηρείται επωφελής αφού παρατηρούνται βελτιώσεις στη λειτουργική ικανότητα μετά από καρδιοαναπνευστική εξάσκηση και στην δύναμη μετά από εξάσκηση ισχύος. Η εξάσκηση ισχύος αποδίδει βελτιώσεις που κυμαίνονται τυπικά από 20 – 50%.
Η άσκηση και συνεχής εκγύμναση σε άτομα με νοητική υστέρηση μπορεί να βελτιώσει ολοκληρωτικά το άτομο και η ενσωμάτωση της άσκησης στη καθημερινότητα του ατόμου θα εξασφαλίζει την καλύτερη και ποιοτικότερη ζωή και καθημερινότητα
Η προσαρμοσμένη Φυσική Αγωγή (πφα) είναι η επιστήμη που εστιάζει στη δόμηση και εφαρμογή ενός σχεδιασμένου ειδικού-εκπαιδευτικού προγράμματος φυσικής αγωγής ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις απαιτήσεις των ατόμων με νοητική καθυστέρηση.
Η προσοχή εστιάζεται στην άσκηση αυτή καθαυτή και την επίτευξη στόχων που σχετίζονται με την άσκηση.
Σημαντικό είναι να εντάξουν την φυσική δραστηριότητα στην καθημερινότητα και τη ζωή τους.
Η φυσική κατάσταση των ατόμων με νοητική υστέρηση βρίσκεται σε σημαντικά χαμηλά επίπεδα όπου επηρεάζουν την ποιότητα ζωής τους.
Οι στόχοι της προσαρμοσμένης φυσικής αγωγής είναι βελτίωση αδρών-λεπτών κινητικών δεξιοτήτων, βελτίωση βασικών δεξιοτήτων σταθεροποίησης, μετακίνησης και χειρισμού, βελτίωση φυσικής κατάστασης, εστίαση στη συμμετοχή και όχι στην απόδοση , διασκέδαση, ψυχαγωγία.
Νικόλας Παπαδάμου
Γυμναστής – Ειδική Φυσική Αγωγή